Ministerstwo Finansów chce, aby na paragonie znalazła się m.in nazwa towaru lub usługi pozwalająca na jednoznaczną ich identyfikację. Ale jak dokładne powinny być opisy usług świadczonych przez lekarzy i lekarzy dentystów? Jasności nie ma, a ministerialne rozporządzenie obowiązuje od początku października.

Z dniem 1 października 2013r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 14 marca 2013r. w sprawie kas rejestrujących, które zmieniło m.in. zawartość paragonów fiskalnych. Najwięcej wątpliwości wśród przedsiębiorców budzi dziś §8 ust. 1 rozporządzenia, zgodnie z którym na paragonie powinna się obligatoryjnie znaleźć nazwa towaru lub usługi pozwalająca na jednoznaczną ich identyfikację. Pomimo kilkumiesięcznej dyskusji pomiędzy samorządem lekarskim a Ministrem Finansów nie ma nadal pełnej jasności, co do tego jak dokładne powinny być opisy usług świadczonych przez lekarzy i lekarzy dentystów.


Pismem z dnia 18 czerwca 2013r. Ministerstwo Finansów odmówiło wydania interpretacji ogólnej w zakresie danych, jakie powinny się znajdować na paragonie fiskalnym wydawanym przez podmioty wykonujące działalność leczniczą (podmioty lecznicze i praktyki zawodowe). Wskazane pismo stanowiło odpowiedź na list Prezesa Naczelnej Rady Lekarskiej dr n. med. Macieja Hamankiewicza, który wskazał na rozbieżność indywidualnych interpretacji podatkowych co do stopnia szczegółowości określenia usługi na paragonach fiskalnych wystawionych w związku z udzielaniem świadczeń zdrowotnych.
Jak wskazało MF, zgodnie z § 8 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 14 marca 2013 r. w sprawie kas rejestrujących paragon fiskalny zawiera m. in. nazwę towaru lub usługi pozwalającą na jednoznaczną ich identyfikację. Oznacza to, że podatnik powinien wystawiać paragony zawierające nazwy towarów (usług) na tyle szczegółowe, żeby z jednej strony pozwalały one organowi podatkowemu na weryfikację prawidłowego rozliczenia podatku, a z drugiej strony zapewniły konsumentowi możliwość kontroli dokonywanych zakupów.

Ministerstwo nie zgodziło się z poglądem, że w świetle przepisów ww. rozporządzenia z dnia 14 marca 2013 r. wystarczające jest „zamieszczenie w paragonie fiskalnym jedynie takiej nazwy usługi, która pozwoli wyodrębnić usługi zwolnione od podatku VAT (tj. usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia) od usług medycznych objętych podatkiem VAT”, bez konkretnej nazwy usługi. Jednocześnie MF wskazało, iż inną funkcję pełni prowadzona przez podatników  ewidencja  obrotu  i  kwot podatku,  a innym  celom  służy prowadzenie dokumentacji medycznej. Zdaniem Ministerstwa, prowadzona przez podatnika ewidencja byłaby niewystarczająca, a ewentualna jej kontrola iluzoryczna, gdyby podatnicy mogli w bardzo ogólny sposób nazywać towary i usługi.
MF wskazał również, że przy określaniu nazwy usługi świadczonej przez lekarzy można, co do zasady, wykorzystywać nazewnictwo stosowane przy tworzeniu zasad odpłatności (cennika) za świadczone przez konkretnego lekarza usługi (np. zawartych w regulaminie organizacyjnym).

Odnosząc się do kwestii zastosowania do paragonów fiskalnych art. 40 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i dentysty (Dz. U. z 2011 r. Nr 277, poz. 1634), Ministerstwo wskazało, iż dotyczy on obowiązku zachowania przez lekarza w tajemnicy informacji związanych z pacjentem. Dane, które powinien zawierać paragon fiskalny, nie pozwalają na identyfikację klienta i nie są objęte tajemnicą lekarską.

Kwestii zawartości paragonów fiskalnych w wypadku usług zdrowotnych nie wyjaśniła również interpretacja ogólna Ministra Finansów Nr PT7/033/1/589/MHL/13/RD-94492 z dnia 12 września 2013 r. w sprawie oznaczania na paragonie fiskalnym nazwy towaru lub usługi. Nie odnosi się ona bowiem w żaden sposób do specyfiki działalności prowadzonej przez lekarzy i lekarzy dentystów. Nie można na jej podstawie, co czynią niektórzy komentatorzy, wysnuwać wniosku co do dopuszczalności bardzo ogólnego, rodzajowego wskazania na paragonie fiskalnym świadczeń zdrowotnych.

W świetle wskazanej interpretacji, sposób dokonywania jednoznacznej identyfikacji towarów lub usług jest w dużej mierze uzależniony od specyfiki prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej. Minister wskazał również ponownie, że podatnicy świadczący usługi mogą przy określaniu nazwy usługi wykorzystywać nazewnictwo stosowane przez siebie przy tworzeniu cennika. Należy zatem przyjąć, iż wyznacznikiem treści paragonu fiskalnego powinien być obowiązujący w praktyce lekarza lub lekarza dentysty cennik usług. Tym samym, jeżeli w cenniku zamieszczono określoną pozycję to powinna znaleźć ona swoje odzwierciedlenie na paragonie fiskalnym. Przy czym dopuszczalne jest stosowanie jednej nazwy również wtedy, gdy towary są oferowane po różnych cenach, np. z uwagi na rodzaj użytych materiałów.

W odpowiedzi na interpretację Ministra Finansów z dnia 12 września 2013r. Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej w dniu 20 września 2013r. zajęło stanowisko, w którym wyraziło swoje niezadowolenie, że zamiast wydać ogólne wytyczne co do zasad oznaczania nazwy usługi medycznej na paragonie fiskalnym, Ministerstwo Finansów postanowiło odsyłać lekarzy – podatników na drogę występowania o interpretacje indywidualne. Problemem jest również nieokreślenie jak bardzo uogólniona i pojemna może być dana kategoria usług wpisana na paragonie fiskalnym stosowanym przez lekarzy i lekarzy dentystów.

Zdaniem Prezydium NRL, przy tak niejasnych wytycznych zamieszczonych w interpretacji wydanej przez Ministra Finansów nie jest obecnie możliwe stworzenie jednoznacznych i nie dających się podważyć wskazówek dla lekarzy i lekarzy dentystów określających, jakie konkretne nazwy usług medycznych powinni wskazywać na paragonach fiskalnych.
Ponadto Prezydium NRL podkreśliło, iż troska o pozostawanie w zgodzie z przepisami prawa podatkowego, nie może przesłaniać troski o zachowanie tajemnicy lekarskiej. Samorząd lekarski stoi na stanowisku, że paragon fiskalny nie powinien ujawniać zbyt dużo danych dotyczących stanu zdrowia pacjenta.

W celu wyjaśnienia stwierdzonych niejasności w stosowaniu nowych przepisów pismem z dnia 3 października 2013r. Prezes Naczelnej Rady Lekarskiej dr n. med. Macieja Hamankiewicza ponownie wystąpił do Ministra Finansów o wydanie interpretacji ogólnej odnoszącej się do specyfiki działalności lekarzy i lekarzy dentystów.
Z uwagi na wskazane wyżej wątpliwości, lekarze i lekarze dentyści będący przedsiębiorcami stosującymi w swojej działalności kasy fiskalne powinni rozważyć wystąpienie do właściwego dyrektora izby skarbowej celem uzyskania interpretacji indywidualnej prawa podatkowego w zakresie usług zamieszczanych na paragonie fiskalnym. Organem właściwym dla wydania interpretacji dla podatników posiadających siedzibę na obszarze Województwa Pomorskiego i Warmińsko-Mazurskiego jest Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy. Wniosek o wydanie interpretacji należy złożyć na druku ORD-IN wraz z opłatą w wysokości 40zł. Interpretacja indywidualna powinna zostać wydana w terminie 90 dni od momentu otrzymania wniosku przez organ podatkowy.
adw. Damian Konieczny
Biuro Prawne OIL w Gdańsku

Pismo Prezesa NRL do Ministra Finansów z dnia 3 października 2013r
.
Stanowisko Prezydium NRL z dnia 20 września 2013r.
Interpretacja ogólna Ministra Finansów z dnia 12 września 2013r.
Pismo Ministerstwa Finansów z dnia 18 czerwca 2013r.