Tańsze bilety, zniżki w teatrach i kinach, darmowe leki oraz bezpłatne paszporty. Z jakich przywilejów mogą korzystać starsze osoby?
TAŃSZE POCIĄGI
Seniorzy i kombatanci mogą korzystać z tańszych biletów w komunikacji publicznej. Ulgi wynikają z przepisów ustawowych: Kombatanci, w tym członkowie Korpusu Weteranów Walk o Niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej, mogą korzystać z 51 proc. zniżki na bilety w pociągach osobowych, Regio, RegioEkspres, TLK i InterCity. W Express InterCity i Express InterCity Premium ulga obowiązuje w drugiej klasie. Kombatantom – inwalidom wojennym lub wojskowym, zaliczanym do pierwszej grupy inwalidzkiej lub uznanym za całkowicie niezdolnych do pracy i samodzielnej egzystencji – przysługuje 78 proc. ulgi w pociągach osobowych, Regio, RegioEkspres, TLK i InterCity. W pierwszej klasie pociągów Express InterCity i Express InterCity Premium zniżka wynosi 37 proc. a w drugiej – 51proc. Aby skorzystać z takiej ulgi, trzeba posiadać zaświadczenie lub legitymację wydawaną przez Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych z wpisem o przysługujących uprawnieniach. Emeryci, renciści i ich małżonkowie, na których pobierane są zasiłki rodzinne, mogą dwa razy w roku skorzystać z 37-proc. ulgi na przejazdy drugą klasą w pociągach Regio, RegioEkspres, TLK, InterCity, Express InterCity i Express InterCity Premium. Uwaga: jako dwa przejazdy liczy się podróż tam i z powrotem. Na wyższe zniżki mogą liczyć niepełnosprawni seniorzy, np. osoby niewidome uznane za niezdolne do samodzielnej egzystencji, którym przysługuje 93 proc. zniżki w pociągach osobowych, a w pospiesznych i ekspresowych – 51 proc. Inni niezdolni do samodzielnej egzystencji korzystają z 49-procentowej ulgi w pociągach osobowych oraz 37 proc. – w pospiesznych i ekspresowych.
PKP Intercity ma w ofercie „Bilet dla seniora” – dla wszystkich, którzy ukończyli 60 lat. 30 proc. ulga obowiązuje na przejazdy w komunikacji krajowej pociągami wszystkich kategorii spółki, w pierwszej i drugiej klasie. Aby potwierdzić uprawnienia do takiej zniżki, wystarczy przedstawić konduktorowi dokument ze zdjęciem potwierdzający tożsamość i wiek, np. dowód osobisty. Osoby niepełnosprawne lub o ograniczonej sprawności ruchowej (jeśli pokażą dokument potwierdzający niepełnosprawność) oraz z widoczną niesprawnością fizyczną nie zapłacą dodatkowych 10 zł za zakup biletu u konduktora. Dotyczy to także pasażerów, którzy ukończyli 70 lat – pod warunkiem okazania dokumentu stwierdzającego wiek. Wyjątek stanowią pociągi kategorii Express InterCity Premium, gdzie tylko osoby niepełnosprawne poruszają- ce się na wózkach mają możliwość zakupu biletu u konduktora bez opłaty za jego wystawienie. TAŃSZE AUTOBUSY Ustawowe ulgi dla kombatantów, osób represjonowanych oraz wdów i wdowców po nich obowiązują także w komunikacji autobusowej. Wdowa lub wdowiec muszą być rencistami lub emerytami albo otrzymywać uposażenie w stanie spoczynku bądź uposażenie rodzinne. W autobusach komunikacji zwykłej i przyspieszonej mają zapewnione 51 proc. zniżki, w komunikacji miejskiej – 50 proc. Seniorzy nie mogą liczyć na ustawowe zniżki na bilety w miejskich autobusach, ale samorządy proponują im własne ulgi lub wręcz darmowe przejazdy. Osoby, które ukończyły 70 lat, skorzystają bezpłatnie z komunikacji miejskiej m.in. w Warszawie, Poznaniu, Lublinie, Szczecinie, Gdańsku, Łodzi czy we Wrocławiu. W Bydgoszczy i Toruniu z takich udogodnień można korzystać już od 65. roku życia. Z 50 proc. ulgi na bilety w niektórych miastach mogą korzystać emeryci i renciści. Tak jest np. w Warszawie, Łodzi, Krakowie, Opolu, Poznaniu, Szczecinie, Katowicach, Lublinie, Bydgoszczy, Gdańsku i we Wrocławiu. Muszą jednak mieć przy sobie dokument uprawniający do zniżki: dowód osobisty lub inny dokument ze zdjęciem wraz z imienną legitymacją potwierdzającą status emeryta lub rencisty, ewentualnie innym dokumentem, który potwierdza uprawnienia.
DARMOWY PASZPORT Opłata za wydanie paszportu to 140 zł. Bezpłatnie dokument otrzymają osoby, które w dniu złożenia wniosku mają ukończone 70 lat. Emeryci, renciści, osoby niepełnosprawne lub współmałżonkowie pozostający na ich utrzymaniu zapłacą tylko połowę stawki, czyli 70 zł. Dotyczy to także kombatantów i ofiar represji wojennych i okresu powojennego.
ABONAMENT ZA DARMO Obowiązek opłacania abonamentu radiowo-telewizyjnego nie dotyczy wielu osób starszych i niepełnosprawnych. Wystarczy, że wypełnią na poczcie odpowiedni formularz oraz przedstawią dokument uprawniający do zwolnienia. Przysługuje ono m.in. osobom, które ukończyły 75 lat, inwalidom, osobom po 60. roku życia mającym prawo do emerytury, której wysokość nie przekracza miesięcznie 50% przeciętnego wynagrodzenia, inwalidom wojennym i wojskowym, kombatantom będącym inwalidami wojennymi lub wojskowymi, niewidomym oraz osobom z przyznanym świadczeniem lub zasiłkiem przedemerytalnym. Co ważne, osoby, które ukończyły 75 lat, są zwalniane z abonamentu automatycznie.
KULTURA W PRZYSTĘPNEJ CENIE Starsze osoby mogą taniej kupić bilety do muzeów. Zgodnie z przepisami państwowe placówki tego typu sprzedają ulgowe bilety osobom powyżej 65. roku życia, emerytom, rencistom i rencistom socjalnym. Dokumentami umożliwiającymi skorzystanie ze zniżki są legitymacje emeryta lub rencisty albo dokumenty potwierdzające wiek. W Gdańsku – Opera Bałtycka ma w ofercie akcje i imprezy adresowane do seniorów. W Krakowie starsze osoby mają 50% zniżki na bilety do teatrów i miejskich muzeów. W Bydgoszczy bilety ulgowe do Teatru Polskiego, Opery, Galerii Miejskiej BWA czy Filharmonii Pomorskiej mogą kupować osoby po 60. roku życia, a seniorzy, którzy ukończyli 70 lat, otrzymają je za złotówkę.
TAŃSZA REKREACJA Starszym osobom zniżki przysługują np. w kolejkach linowych – trzeba o to pytać w kasie. Jedna z najpopularniejszych w Beskidach kolei – na Szyndzielnię – oferuje tańsze bilety osobom powyżej 70. roku życia. Kosztują one w dwie strony tylko 9 zł, podczas gdy za bilet normalny zapłacimy 22 zł. Najsłynniejsza polska kolejka górska – na Kasprowy Wierch – proponuje zakup ulgowych biletów osobom po 65. roku życia za okazaniem dokumentu potwierdzającego wiek. Seniorzy taniej wejdą też do Tatrzańskiego Parku Narodowego. Emerytom i rencistom przysługują bilety ulgowe. Podobnie jest m.in. w Biebrzańskim Parku Narodowym.
LEKI ZA DARMO Od 1 września obowiązuje lista darmowych leków dla osób, które ukończyły 75. rok życia. Ich wprowadzenie było jedną z głównych obietnic ekipy rządzącej. Lista obejmuje m.in. środki na nadciśnienie, niewydolność serca, cukrzycę, miażdżycę, zakrzepicę, arytmię, astmę, zwyrodnienie stawów, osteoporozę, depresję, chorobę Alzheimera i chorobę Parkinsona. To w sumie ponad 1,1 tys. leków wytwarzanych przez różnych producentów, dostępnych w różnych dawkach. Receptę na lekarstwa otrzymają ubezpieczeni, którzy ukończyli 75. rok życia. Będą musieli okazać dowód osobisty. Lista będzie aktualizowana co dwa miesiące.
Marcin Czyżewski