Odmowa udostępnienia dokumentacji medycznej Rzecznikowi Odpowiedzialności Zawodowej stanowi przewinienie zawodowe
Okręgowy Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej Rzecznik ma prawny obowiązek podejmowania działania „niezwłocznie po otrzymaniu informacji wskazującej na możliwość popełnienia przewinienia zawodowego” (art. 67 ust. 1 ustawy z 02.12.2009r. o izbach lekarskich), w tym zakresie powinien dążyć do szczegółowego wyjaśnienia sprawy, w tym może przesłuchiwać pokrzywdzonego i inne osoby w charakterze świadków, powoływać i przesłuchiwać biegłych lub specjalistów, jak również może domagać się przesłania dokumentacji medycznej przez lekarza lub placówkę medyczną (art. 71 ww. ustawy o izbach lekarskich).
Podkreślić trzeba, że to Okręgowy Rzecznik prowadzący czynności sprawdzające, czy postępowanie wyjaśniające (także wyznaczony przez niego Zastępca do prowadzenia danej sprawy), decyduje o tym, że w danym momencie i w danej konkretnej sprawie zachodzi potrzeba zapoznania się z dokumentacją medyczną - nigdy nie podlega to negocjacjom z lekarzem, czy placówką medyczną. Rzecznik nie musi w wezwaniu w szczególny sposób uzasadniać potrzeby uzyskania dokumentacji medycznej – wystarczającym „uzasadnieniem” jest wskazanie, że dokumentacja jest niezbędna w toku czynności sprawdzających lub w toku prowadzonego postępowania wyjaśniającego.
prawny obowiązek udostępnienia
Każdy lekarz i lekarz dentysta ma prawny obowiązek udostępnienia dokumentacji medycznej na żądanie Okręgowego Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej w toku postępowania z zakresu odpowiedzialności zawodowej lekarzy i lekarzy dentystów. Rzecznik ma uprawnienie do dostępu do dokumentacji nie tylko na podstawie ww. art. 71 ustawy o izbach lekarskich. Rzecznik został wprost wymieniony w art. 26 ust. 3 pkt 3 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta z 06.11.2008r. jako jeden z podmiotów uprawnionych do dostępu do dokumentacji medycznej w związku z prowadzonym postępowaniem. W tym samym przepisie zostały wymienione m.in. sądy dyscyplinarne i prokurator. Z tego powodu nie ma zatem żadnych wątpliwości prawnych co do tego, że przekazanie odpisu, wydruku lub oryginału dokumentacji medycznej Rzecznikowi nie narusza obowiązku lekarza zachowania w tajemnicy wszystkich informacji uzyskanych o pacjencie w związku z procesem diagnostycznym, czy leczniczym.
Dokumentacja medyczna powinna zostać przesłana Rzecznikowi niezwłocznie po doręczeniu lekarzowi wezwania do jej przesłania. Powyższe uprawnienie ma także Zastępca Rzecznika wyznaczony przez Okręgowego Rzecznika do prowadzenia danej sprawy.
to także obowiązek etyczny
Brak udostępnienia dokumentacji na żądanie Rzecznika stanowi także naruszenie zasady etyki. Przypomnieć trzeba, że aktualnie obowiązujący art. 67 Kodeksu Etyki Lekarskiej wskazuje, że ”obowiązkiem lekarza jest solidarne wspieranie samorządu zawodowego”. Obowiązek wspierania samorządu odnosi się z pewnością do wspierania działań organów izb lekarskich, a Okręgowy Rzecznik jest przecież jednym z organów.
Wyłącznie dzięki współpracy lekarza z Rzecznikiem, w tym dzięki szybkiemu, terminowemu udostępnieniu dokumentacji, możliwe jest sprawne prowadzenie postępowania z zakresu odpowiedzialności zawodowej. Stosunkowo często pozyskanie przez Rzecznika dokumentacji medycznej pacjentów jest konieczne, aby w możliwie pełny sposób mógł dokonać oceny postępowania diagnostycznego czy terapeutycznego, w kontekście skargi złożonej przez pacjenta lub też na podstawie innych informacji, wskazujących na możliwość popełnienia przewinienia zawodowego. Odmowa przesłania dokumentacji, czy brak reakcji na wezwanie o udostępnienie dokumentacji, wydłuża postępowanie przed Rzecznikiem, a w wielu przypadkach utrudnia lub uniemożliwia zlecenie opinii biegłym z dziedziny medycyny.
brak udostępnienia to przewinienie zawodowe
Jak wynika z powyższego, obowiązek niezwłocznego udostępnienia dokumentacji medycznej na żądanie Rzecznika (jako uprawnionego podmiotu), stanowi jeden z licznych przepisów związanych z wykonywaniem zawodu lekarza i lekarza dentysty. Odmowa udostępnienia lub brak reakcji na wezwanie narusza z kolei ww. etyczny nakaz wspierania działalności samorządu zawodowego.
Z tych powodów niezastosowanie się do wezwania Rzecznika o przesłanie dokumentacji medycznej stanowi przewinienie zawodowe w rozumieniu art. 53 ww. ustawy o izbach lekarskich. Postępowanie może zakończyć się wymierzeniem najłagodniejszych kar upomnienia, czy naganny, ale przecież Sąd Lekarski może przecież wymierzyć kary surowsze, m.in. karę pieniężną do nawet ponad 30 000 zł (do 4-krotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia), czy orzec zakaz pełnienia funkcji kierowniczych w jednostkach organizacyjnych ochrony zdrowia na okres od roku do 5 lat (gdyby takie wezwania ignorował kierownik przychodni będący lekarzem).
adwokat Karol Kolankiewicz
Karol Kolankiewicz, adwokat, ekspert ISPOZ.pl i Receptanaprawo.pl;
Specjalizuje się w sprawach związanych z prawem medycznym, prawem karnym i ochroną danych osobowych.;
Autor ponad 20 kursów e-learningow'ych dla Receptanaprawo.pl, w tym:
"Jakie informacje dla pacjenta ma obowiązek zamieścić placówka medyczna", "Rejestracja medyczna – jakość usług i bezpieczeństwo pacjenta", "Lekarz wobec agresji – ochrona w prawie karnym", "5 najczęstszych błędów personelu w toku realizacji kontraktu z NFZ", "Teleporada – jak unikać błędów przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych?", "Kiedy lekarz może odstąpić od leczenia?", czy "Rejestracja medyczna – podstawowe obowiązki i zadania"