Minister Sprawiedliwości wydał dwa nowe rozporządzenia regulujące stawki biegłych wydających opinie w sprawach cywilnych i karnych. Nowe stawki są w niektórych przypadkach o kilkadziesiąt procent wyższe niż dotychczas i będą obowiązywać już od kwietnia 2024 r.

Niezmieniona pozostała tzw. kwota bazowa, która jest potrzebna do obliczenia stawki docelowej, tj. kwota określana w corocznie w ustawie budżetowej jako kwota bazowa dla osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe, która wynosi nadal 1789,42 zł. Wzrost wynika ze zmiany procentów od kwoty bazowej.

Poniżej prezentujemy porównanie przykładowych stawek:

Postępowanie karne/cywilne

  Nowa stawka % (w zł)

 Stara stawka

 

Podstawowa stawka godzinowa

 1,67 - 2,36 %

(29,88 zł – 42,23 zł)

 1,28 - 1,81%

Stawka godzinowa – prof.

 5,13 %

(91,79 zł)

 3,93 %

Stawka godzinowa – dr hab.

 4,02 %

(71,93 zł)

 3,08 %

Stawka godzinowa – dr

 3,33%

(59,58 zł)

 2,55 %

Określenie inwalidztwa, niepełnosprawności lub niezdolności do pracy oraz ich stopnia

 2,78 - 11,08 %

(49,74 zł – 198,26 zł)

 2,13 - 8,49 %

Stwierdzenie uszkodzeń ciała i ich kwalifikacja, ustalenie obcowania płciowego

 2,49 - 5,68 %

(44,55 zł – 101,63 zł)

 1,91 - 4,35 %

Oględziny zewnętrzne zwłok i szczątków ludzkich w miejscu ich znalezienia

 5,13 - 18,70 %

(91,79 zł – 334,62 zł)

 3,93 - 14,33 %

Badanie stanu zdrowia psychicznego w warunkach ambulatoryjnych z pisemną opinią

 6,65-13,99 %

(118,99 zł – 250,33 zł)

 5,10-10,72 %

Wydanie opinii wyłącznie na podstawie akt sprawy

 6,65-28,25 %

(118,99 zł – 505,51 zł)

 5,10-21,65 %

Inny sposób dokumentowania wydatków.

Należy zwrócić uwagę, że zmianie uległ sposób dokumentowania poniesionych przez biegłego wydatków. Dotychczas takie wydatki jak materiały, amortyzacja aparatury badawczej oraz koszty dojazdu na miejsce wykonania czynności, mogły być dokumentowane za pomocą faktur, rachunków albo kopii tych dokumentów, a w razie ich braku - za pomocą oświadczenia. Aktualnie będą one uwzględniane wyłącznie na podstawie faktur, rachunków albo kopii tych dokumentów – bez możliwości poprzestania na oświadczeniu biegłego.

Różne przepisy przejściowe.

Minister w odmienny sposób określił przepisy przejściowe przy stosowaniu nowych stawek. W wypadku postępowania karnego, do opinii, za które biegły nie otrzymał wynagrodzenia przed dniem 24 kwietnia 2024 r., stosuje się już nowe stawki. W wypadku postępowania cywilnego, istotne jest data wydania przez sąd postanowienia o dopuszczeniu dowodu z opinii. Jeżeli bowiem opinia została zlecona przed dniem 25 kwietnia 2024 r. i została sporządzona w terminie wskazanym przez ten sąd, to stosuje się do niej stawki dotychczasowe, a nie nowe.

Źródła prawa:

  • Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 17 kwietnia 2024 r. w sprawie określenia stawek wynagrodzenia biegłych, taryf zryczałtowanych oraz sposobu dokumentowania wydatków niezbędnych dla wydania opinii w postępowaniu karnym (Dz.U. z 2024 r., poz. 615)
  • Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 17 kwietnia 2024 r. w sprawie określenia stawek wynagrodzenia biegłych, taryf zryczałtowanych oraz sposobu dokumentowania wydatków niezbędnych dla wydania opinii w postępowaniu cywilnym (Dz.U. z 2024 r., poz. 627)

adw. Damian Konieczny

Biuro Prawne OIL w Gdańsku